ANLAŞMALAR

Mondros Ateşkes Antlaşması

1.Dünya Savaşı sonunda, Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında yapılan ateşkes antlaşmasıdır. Osmanlı Devleti adına Bahriye Nazırı Rauf Bey ile İtilaf Devletleri adına Amiral Calthorpe tarafından imzalanmıştır. İngiltere, Fransa, Rusya ve İtalya Osmanlı Devleti’nin topraklarını kendi aralarında paylaşmışlardır.

Osmanlı’nın ateşkes yapma sebepleri:

Bulgaristan savaştan çekildiği için Almanya ile bağlantısının kesilmesi.
Ülkeyi savaşa sokan İttihat ve Terakki partisi yöneticilerinin yönetimden çekilip yurt dışına gitmeleri.
Neredeyse savaşılan tüm cephelerde yenik düşmesi.
Savaşacak ekonomik, askeri ve silah gücünün kalmaması.
ABD ‘nin yayınladığı Wilson ilkelerine güvenilmesi.

Mondros Ateşkes Antlaşması’nın önemli maddeleri ve amaçları:

Boğazlar açılacak ve geçiş güvenliği için Çanakkale ve İstanbul boğazlarındaki istihkamlar itilaf devletleri tarafından işgal edilecek.

Amaç: Anadolu ve Rumeli arasındaki bağlantıyı kesmek.

Osmanlı ordusu hemen terhis edilecek(askerlik görevinin bitirilmesi) ve bunların silah, cephane ve teçhizat, araç-gereç itilaf kuvvetlerine teslim edilecektir.

Amaç: Osmanlı’yı savunmasız bırakmak ve işgallere açık hale getirmek.

Toros tünelleri itilaf devletlerince işgal edilecek.

Tüm haberleşme, ulaşım araç ve gereçleri itilaf devletlerince denetlenecek.

Amaç: İletişimi keserek Türk halkının birleşmesini ve ayaklanmasını önlemek.

İtilaf Devletleri güvenliklerini tehlikede gördükleri herhangi bir stratejik bölgeyii asker çıkarmak suretiyle işgal edebilecek.

Amaç: İşgallere hukuki zemin hazırlamak.

Erzurum, Sivas, Diyarbakır, Elazığ, Van, Bitlis’te (Vilayet-i Sitte/Doğu illeri) herhangi bir karışıklık çıkacak olursa, İtilaf devletleri bu bölgede önemli gördükleri yerleri işgal edebilecek.

Amaç: Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurmak ve işgallere hukuki zemin hazırlamak.

Mondros’tan sonra işgaller:

İngilizler: Musul, Urfa, Antep ve Maraş
Fransa: Adana ve çevresi
İtalya: Antalya ve Konya

Paris Barış Konferansı

İtilaf devletleri yenilen devletler ile imzalayacağı barış antlaşmaları için Paris’te bir konferans düzenledi. Bu konferansta imzalanan antlaşmalar:

Almanya ile Versay Antlaşması (28 Haziran 1920)

Avusturya ile Saint-Germain Antlaşması (10 Eylül 1919)

Macaristan ile Trianon Antlaşması (4 Haziran 1920)

Bulgaristan ile Neuilly Antlaşması (27 Kasım 1919)

Osmanlı ile Sevr Barış Antlaşması (10 Ağustos 1920)

Osmanlı’nın Sevr’i imzalaması Kurtuluş Savaşı’nı başlatmalarına sebep olmuştur çünkü Antlaşmanın maddeleri çok ağırdır. Kurtuluş Savaşı’nın sonucunda Türkiye’nin galibiyeti sebebiyle 24 Temmuz 1923’te Lozan Antlaşması imzalanmış ve Sevr Antlaşması yürürlüğünü kaybetmiştir.